Daha çok dayanıklılık sporcularında görülen ve ölümcül olabilen bir tıbbi durum hakkında bilgilendirmek istiyorum sizi. Bazen kötü bir isimlendirme ile “su zehirlenmesi” diyoruz ama orijinal ismi “egzersiz ile ilişkili hiponatremi”.
Yarış esnasında “susamadan su iç” stratejisi sporcular arasında sık dile getirilen ancak özellikle tecrübesiz sporcular için çok tehlikeli olabilecek bir stratejidir!
️Fazla su içmenin tehlikesi, kanı sulandırarak sodyum derişimini düşürmesinden geliyor. Kandaki sodyum derişimi, bir litrede 135-145 milimol arasında olmalıdır. Bu hassas bir sınırdır. Bundan düşük sodyum değerleri, sersemlik, baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı, yer-zaman oryantasyonunu yitirme, nöbet, koma ve ölüme sebep olabilir. Nitekim, yarış sırasında ve sonrasında düşük sodyum düzeyleri nedeniyle ölmüş sporcular vardır.
️Egzersiz ilişkili hiponatremiye bağlı ölümlerin görüldüğü spor dalları: Maraton, kano yarışı, doğa yürüyüşü, askeri ve polisiye idmanlar, amerikan futbolu. Ayrıca şu spor dallarında da ölümle sonuçlanmamış ancak şiddetli vakalar görülmüştür: ultramaraton, triatlon, yüzme, Bikram yoga.
️Sandığımızdan yaygın: Ultramaratonları tamamlayan koşucuların üçte birinin kan sodyum düzeyi olması gerekenden düşük saptanıyor! 26 km’lik bir yarışın sonunda ise yüzücülerin yaklaşık beşte birinde, kamp sürecindeki kürek sporcularının ise %70’inde sodyum değerleri düşük bulunuyor.
️Riski artıran durumlar: Fazla su ve sporcu içeceği içmek, 4 saatten uzun süren etkinlik, yetersiz antrenman veya yarış tecrübesizliği, yarış hızının düşük olması.
Çok önemli: Vücut ağırlığınızın %3’ü ya da toplam vücut sıvınızın %5’i kadar bir sıvı kaybı, dayanıklılık ve kas kuvvetinizde hiçbir kayba yol açmaz (-10 – 20 C sıcaklıkta). Oysa susuz kalmamak amacıyla agresif bir şekilde sıvı tüketmek, sodyum düşüklüğüne yol açarak hayati tehlike oluşturabilir.
️Doğru su içme stratejisi: Susama duygusu ile su iç + Performansı koruyacak kadar iyi sıvı al + Sodyum düşüklüğünü önleyecek şekilde ölçülü ol.
Doğru bilinen yanlışları, bilimsel bilgi ile değiştirme umuduyla.
Commenti